Το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα συνεχίζει την ανοδική του πορεία τα τελευταία χρόνια. Μετά την χρονιά ορόσημο του 2020, όπου η αξία της αγοράς του ηλεκτρονικού εμπορίου λόγω Covid εκτινάχθηκε από τα 7,5 δισ στα 13,3 (77%) και οι επόμενες χρονιές συνέχισαν δυναμικά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Έκθεσης Ηλεκτρονικού Εμπορίου για το 2023 που ανακοίνωσε ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GR.EC.A) και το E-Commerce Europe, το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα εκτιμάται στο επίπεδο των 17 δισ ευρώ (πηγή OT, Οκτ. '23).
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση του E-Commerce Europe το ποσοστό των χρηστών του internet που αγοράζει ηλεκτρονικά ανεβαίνει επίσης το ίδιο δυναμικά έχοντας φτάσει, κατά εκτίμηση, το 2023 στο 75%. Η διείσδυση του internet όμως δείχνει σταθερή τάση το 2023 σε σχέση με το 2022.
.
Συνεχίζοντας με τα στοιχεία της έκθεσης, που δημοσίευσε ο (GR.EC.A), οι μεγαλύτες αγορές στο ηλεκτρονικό εμπόριο (Β2C) στην Ευρώπη είναι το Ηνωμένο Βασίλειο (με 291 δισ. ευρώ αξία αγοράς), η Γαλλία (με 146 δισ. ευρώ), η Γερμανία (με 102 δισ. ευρώ) και η Ισπανία (με 72 δισ. ευρώ). Οι αγορές της Δυτικής Ευρώπης έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο, στο σύνολο του τζίρου του ηλεκτρονικού εμπορίουΒ2C Ευρώπης, με ποσοστό 67%. Το μερίδιο της Νότιας Ευρώπης, που καταμετρείται και η Ελλάδα είναι μόλις 16%.
Συγκρίνοντας ταυτόχρονα το ποσοστό των χρηστών ανά region που αγοράζει ηλεκτρονικά, καταλαβαίνουμε πόσο περιθώριο ανάπτυξης υπάρχει ακόμα στις αγορές της Νότιας Ευρώπης. (πηγή: Ε-Commerce Europe)
.
Τι προβλέπαμε για την αγορά από το 2019 & που φτάσαμε το 2020 στο ηλεκτρονικό εμπορίο στην Ελλάδα;
Αναλυτικά η έρευνα της Convert Group, για το σύνολο της χρονιάς του 2020, στο on line Grocery κατέγραψε το εντυπωσιακό ποσοστό αύξησης +262%. Μέσα στην διάρκεια της χρονιάς (στα αποτελέσματα του eRetail Audit για το 9μηνο) η Convert σχολίαζε ότι αυτά τα ποσοστά ανάπτυξης αναμενόνταν να καταγραφού σε διάστημα 5ετίας. Ο Δεκέμβριος του 2020 ήταν ο υψηλότερος μήνας της χρονιάς σε πωλήσεις με +669% Y-o-Y Growth rate, ξεπερνώντας τα επίσης ψηλά νούμερα που είχαν καταγραφεί Μάρτιο & Απρίλιο κατά το αρχικό ξέσπαμα του Covid/πρώτο lockdown.
Συνολο 2020 (πηγή eRetail Audit by Convert Group)
Αντίστοιχα η αγορά του online Pharmacy, σύμφωνα πάντα με το eRatail Audit των Φαρμακείων από την Convert, παρέμεινε ανοδικό και κερδισμένο επίσης. Το συνολικό μέγεθος της για το 2020 φτάνει τα 223 εκ. ευρώ με ανάπτυξη +18,5%. Τα μεγαλύτερα peaks της χρονιάς ήταν τον Απρίλιο & Νοέμβριο, ενώ η μεγαλύτερη κατηγορία σε πωλήσεις είναι αυτή του Beauty & Personal Care.
Σύνολο 2020 (πηγή eRetail Audit by Convert Group)
Για λόγους ιστορίας, κρατάμε εδώ κι όλα τα στοιχεία & προβλέψεις στην προ-Covid εποχή. Αυτά λοιπόν που ερευνήσαμε τότε μας έλεγαν ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο σαφώς θα συνέχιζε να αναπτύσσεται παγκόσμια και η Ελλάδα φυσικά θα ακολουθούσε αυτή την τάση.
Για το 2019 η εκτίμηση του E-Commerce Europe για την Ελλάδα ήταν και είναι ακόμ ότι η αγορά θα πλησιάσει τα 5,8 δις € παρουσιάζοντας ένα ρυθμό ανάπτυξης +7%. Το ποσοστό αυτό είναι μικρότερο από το αντίστοιχο για το σύνολο της Ευρώπης όπου εκτιμάται ότι ο B2C τζίρος, μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου, θα κυμανθεί στο +13,6%.
Παρόλο το μονοψήφιο νούμερο ανάπτυξης, η προοπτική για την περαιτέρω ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου στην χώρα μας σύμφωνα με την ELTRUN & το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ήταν δεδομένη από τότε αφού μόνο το 40% του πληθυσμού πραγματοποιεί ηλεκτρονικές αγορές σε σχέση με τα αντίστοιχα Ευρωπαϊκά νούμερα που ξεπερνούν το 70-75%. Η επέλαση του Covid που με σχεδόν βίαιο τρόπο άλλαξε τις καταναλωτικές συνήθειες επιτάχυνε σίγουρα την διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου το διάστημα Μαρτίου-Μαίου 2020.
Η μέση δαπάνη ανά καταναλωτή το 2018 για ηλεκτρονικές αγορές είχε επίσης τότε αυξητική τάση +3,4% έναντι του 2017 & 16,8% έναντι του 2015 (πηγή Kathimerini/E-Commerce Europe). Μεγάλη ανάπτυξη τότε έναντι του 2015 συνδέεται με την στροφή που υπήρξε λόγω capital controls στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το πρώτο μεγάλο σημείο-αναφοράς για το ηλεκτονικό εμπόριο στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα της ELTRUN, πάνω από 7000 Ελληνικές Εταιρίες έχουν ηλεκτρονικό κανάλι πώλησης από τις οποίες:
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός (Digital Transformation) των εταιριών στην Ελλάδα, σύμφωνα με μακροχρόνια έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τον καθηγητή κ. Δουκίδη, συμβαίνει μεν αλλά ακόμα βρισκόμαστε σε αρχικά στάδια.
Το 85% των online αγοραστών κάνει το 80% των αγορών του από Ελληνικά online καταστήματα. Το 2016 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 60%. Με λίγα λόγια η εξέλιξη στο Ηλεκτρονικό Εμπορίο Ελλάδα και η είσοδος ή επέκταση των ηλεκτρονικών μας καταστημάτων έχει παρακινήσει τους αγοραστές να χρησιμοποιούν λιγότερο ηλεκτρονικά καταστήματα του εξωτερικού.
Συγκεκριμένα, βάσει της έρευνας ELTRUN 2017 , οι αγορές από ελληνικά online καταστήματα αυξήθηκαν από το 2015 ως το 2017 ως εξής:
Παρότι η πρόσβαση των χρηστών στο internet γίνεται κατά κύριο λόγο μέσω mobile (93%), οι αγορές online γίνονται κατά βάση μέσω H/Y 80% και μόλις 15% μέσω κινητού. Ο κύριος λόγος σύμφωνα με την ELTRUN είναι η διευκόλυνση της χρηστικότητας.
Οι δημοφιλέστεροι τρόποι πληρωμής που καταγράφονται για το 2018 είναι: χρεωστική κάρτα 64%, αντικαταβολή 54% (από 57% το 2017), πιστωτική κάρτα 37% και PayPal 33%.
Οι κατηγορίες που αγοράζουν πιο πολύ online οι Έλληνες καταναλωτές έχουν να κάνουν με διακοπές/ταξίδια, έτοιμο φαγητό, ένδυση/υπόδηση & εξοπλισμό Η/Υ. Τα παρακάτω ποσοστά ανά κατηγορία, σύμφωνα πάντα με την ELTRUN, έχουν καταγραφεί το διάστημα Ιαν-Σεπτ 2018 αλλά δεν αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά για το 2019.
Σύμφωνα με τις απαντήσεις των αγοραστών στην έρευνα της ELTRUN αγοράζουν online. Ο λόγος είναι για να πετύχουν καλύτερες τιμές, γιατί έχουν μεγαλύτερη ποικιλία/επιλογές και για να εξοικονομήσουν χρόνο.
Οι 3 βασικοί λόγοι για να εμπιστευτούν ένα eshop οι Έλληνες αγοραστές είναι: ασφάλεια στις συναλλαγές/πιστοποίηση, Εξυπηρέτηση, Ταχύτητα & Ευκολία.
Η πλειοψηφία των αγοραστών κάνει έρευνα αγοράς online πριν πραγματοποιήσει κάποια αγορά:
Σύμφωνα με την ELTRUN τα κανάλια που επηρεάζουν την αγοραστική συμπεριφορά είναι:
Οι αγοραστές επηρεάζονται από περισσότερο από 1 κανάλια επικοινωνίας στην διάρκεια του αγοραστικού τους ταξιδιού. Μπορεί να χρειαστούν από μία ως πολλαπλές φορές αλληλεπίδρασης με διαφορετικά κανάλια και περιεχόμενο. Ανάλογα το είδος που αγοράζουν, την σχέση που έχουν με το όποιο ηλεκτρονικό κατάστημα και το στάδιο που βρίσκονται στο αγοραστικό τους ταξίδι.
Οι επιχειρήσεις με online αλλά και φυσική παρουσία (σημεία πώλησης) ευνοούνται έναντι των επιχειρήσεων με μόνο ψηφιακή παρουσία. Oι αγοραστές πολύ συχνά καταλήγουν να αγοράσουν στο κατάστημα αφού όμως έχουν κάνει λεπτομερή έρευνα online. ‘Η αντίθετα σιγουρεύονται πρώτα για την επιλογή τους στο φυσικό κατάστημα και κάνουν online την συναλλαγή.
Παρατηρώντας αυτήν την πολύ-καναλική (multi-channel) συμπεριφορά των αγοραστών καταλαβαίνουμε ότι προγράμματα Digital Marketing ενισχύουν ευρύτερα την ανάπτυξη επιχειρήσεων (και των κατηγοριών που εμπορεύονται) με online & και φυσική παρουσία. Και κατά συνέπεια οι ίδιες οι επιχειρήσεις επενδύουν συστηματικά στο omni-channel εμπόριο αφού τέτοια είναι και η διαδρομή του κατανωλωτή.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με έρευνες της Google στην Αμερική, τα παρακάτω % αγοραστών δήλωσαν ότι ψώνισαν τις συγκεκριμένες κατηγορίες τόσο online όσο και σε φυσικό κατάστημα (πηγή Think with Google):
Διαβάστε επίσης: Ψηφιακός Μετασχηματισμός & Μικρές Επιχειρήσεις.